بازنشستگی به عنوان امری مهم در زندگی همه شاغلین همواره مطرح بوده و به دلیل اهمیت بالای آن نگاه برنامه ریزان اقتصادی و اجتماعی راهمواره معطوف به خود کرده است. براین اساس با توجه به ابعاد و پیامدهای فردی و اجتماعی دوران بازنشستگی، چنانچه آغازآن با تدابیر از پیش اندیشیده و منطبق با نیازها، روحیات، الزامات و اقتضائات بازنشستگان نباشد میتواند شروع تواما دغدغه و نگرانی را بدنبال داشته و با ایجاد احساسات ناخوشایند تبعات نامناسبی را برای ایشان رقم زند.
پرداختن به موضوع بازنشستگی وبررسی راه های حل مشکلات این عزیزان درواقع به نوعی تکریم این گرامیان درخانواده واجتماع وترسیم چشم اندازی روشن،امیدوارکننده وعزت مندانه برای جامعه شاغلین است، از این رو دستگاه های مختلف نسبت به این مسئله عنایت ویژه داشته ودرطراحی برنامه های اداری ورفاهی کارکنان توجه بدان را مطمح نظرخودقرارمی دهند.در نگرش متعالی اسلامی بزرگداشت و تکریم و احترام انسان هایی که سالیانی را به خدمت مشغول بوده و اکنون در سنین سالمندی قرار دارند بسیار تاکید شده است؛ پیامبرعظیم الشان اسلام ( ص) درخصوص منزلت وجایگاه اینان میفرماید:«مَنْ شابَ شَیبَه فِی الاِسْلام، کانَت لَهُ نورایومَ القیامَة».کسی که مویش در اسلام سپید گردد، در روز قیامت برای او نوری خواهد بود. نهج الفصاحه حدیث(2696).
آن حضرت در کلامی دیگر وجود پیران سالخورده را موجب افزایش فیض ربوبی و بسط نعمت های الهی و مایه برکت خوانده و میفرماید:«مَنْ وَقَّرَ ذا شَیبه فِی الاسلام امَنَهُ اللّهُ مِنْ فَزَعِیومَ القِیامَه».(وسائل الشیعه ج12ح15749) کسی که پیر مسلمانی را تجلیل نماید، خداوند او را از ترس روز قیامت ایمن میدارد.حضرتش درسخنی دیگر،یکی از شیوههای تکریم و تعظیم ذات اقدس الهی را، احترام و تجلیل سالخوردگان مسلمان میشمارد.(کتاب بزرگسال وجوان،فلسفی محمدتقی ج1ص64) کهنسالان و سالخوردگان در طول حیات خود، سردی و گرمی روزگار را چشیدهاند و در مدرسه زندگی تجربه آموخته و افکارشان پخته شده و عقل و حکمت فراگرفتهاند. اینان از نظر معنوی، تجربههایی ارزنده دارند و میتوانند مانند رهبران روحانی، هادی دیگران باشند و جوانان را به خیر و سعادت رهنمون سازند.
در سیره نبوی ورفتارعلوی انسان های روشن ضمیر وصالحی که پا به سن گذاشته اند در خانواده خود بسان پیغمبر در میان امت خود محسوب می گردند. امام صادق (ع)میفرماید:«الشَیخُ فی أهلِه کَالنّبی فی اُمّتِه».(همان ص55) وجود پیر سالخورده در خانوادهاش، همانند پیغمبر در میان امتش است.
پیرمردی به محضر رسول اکرم (ص) شرفیاب شد، کسانی که در حضور آن حضرت نشسته بودند، در احترام به آن مرد، کوتاهی نمودند و در جا دادن به او کندی ومسامحه کردند. پیغمبر اکرم (ص) از این رفتار بیادبانه، ناراحت شد و به آنها فرمود:«لَیْسَ منّا مَنْ لَمْیرْحَم صَغیرِنا و لَمْیوَقِّرْ کبیرنا».(نهج الفصاحه حدیث1072) کسی که به خردسالان ماتفضّل و ترحّم نکند و پیران ما را مورد تکریم و احترام قرار ندهد، از ما نیست.
جایگاه و نظرو اندیشه فرهیختگانی که به شان والای بازنشستگی نائل می گردند در چنین معرفتی بسیار ارزشمند است. حضرت علی (ع)دراین باره میفرمایند:«رَأی الشّیخ اُحَبُّ إلَیَّ مِنْ جَلدِ الغُلام» رأی و نظر سالخورده، در نزد من از چالاکی و بیباکی جوان محبوبتر است.
بازنشستگی درنگاه مقام معظم رهبری : مقام معظم رهبری در خصوص اهمیت جایگاه بازنشستگان و لزوم توجه به امور آنان، فرموده اند:بازنشستگان، نیروی فعال کشور در اندکی پیش هستند که تلاش کردهاند، زحمت کشیدهاند، بسیاری از آنها شب و روز و عمر و جوانی خودرا صرف کار کردهاند و باید کشور به این تلاش و به این زحمتکشی مستمر دوران عمر پاسخ گوید.
این را هم بدانید که وضع فعلی بازنشستگان، در واقع همیشه به صورت یک الگو در مقابل چشم کارکنان فعلی دولت قرارخواهد گرفت. هر چه وضع بازنشستگان در کشور بهتر باشد، کارکنان فعلی دولت با دلگرمی بیشتری کار خواهند کرد؛ چون میدانند فردا که به آن وضع رسیدند، اوضاعشان خوب خواهد گذشت.
اگر خدای ناکرده نسبت به بازنشستگان بیاعتنایی، بیاحترامی و بیتوجهی شود و آنها دچار مشکل شوند، این آیینه فردای کارکنان امروز خواهد بود؛یعنی نگاه میکنند، میبینند که فردایشان این است؛ از کار دلزده خواهند شد و به کارهای نامتناسب با شغل خود روی خواهند آورد.
لذا دستگاه دولتی باید به صورت اساسی به مسأله بازنشستگان ـ به خصوص کسانی که در پوشش سازمان تأمین اجتماعی و سازمان های دولتی بیمه و تامین هستند ـ توجه و به صورت ویژه به آنها رسیدگی کند.
اعمال مخصوصه شب نوزدهم چند چیز است :
